Mercedes Actros - Terenowa gwiazda

Czy samochód ciężarowy może być poręczny? Jako stosunkowo duży pojazd raczej nie. Ale jako specjalistyczna, budowlana konstrukcja o dużym prześwicie podwozia, wyposażona w napęd na wszystkie koła, z pewnością tak. Mercedes Benz Actros 3344 w konfiguracji 6x6 ma spełniać te założenia.

Samochody ciężarowe to grupa pojazdów powstała z myślą o specyficznych wymaganiach ich użytkowników i właścicieli. Poza optymalizacją wyników finansowych w działalności firmy, uzyskaną dzięki nim redukcją kosztów transportu, istotne są również inne czynniki składające się na przydatność ciężarówki do codziennych zadań. Nie sposób pominąć tutaj roli kierowcy i jego jakości pracy, uzyskanej dzięki komfortowi i bezpieczeństwu prowadzenia samochodu. O ile akurat te czynniki w codziennej eksploatacji każdej ciężarówki powinny być standardem, o tyle w ciężarówce budowlanej dochodzi jeszcze dodatkowo charakterystyka zachowywania się takiego pojazdu jako pewnego rodzaju narzędzia w warunkach terenowych.

Wysoko
Do kabiny Actrosa prowadzą wysoko umiejscowione stopnie, jej wysokość uzasadnia terenowy prześwit, obecność przedniego mostu napędowego i solidnego zawieszenia piórowego. Wewnątrz jest tradycyjnie dla marki utrzymany kokpit, którego funkcjonalność, rozplanowanie, nawet jakość materiałów są godne najwyższych not. Jeśli wnętrze kabiny chcielibyśmy uznać za dobrze wyciszone, trzeba poruszać się z wyższymi prędkościami, bo wolnej jeździe towarzyszy – podobnie jak w przypadku każdej innej ciężarówki – specyficzne głośne tarabanienie silnika. Nawet jeśli kierowca spędzi za kierownicą Actrosa więcej czasu, to i tak czasem pomruczy z niezadowolenia na nowe lusterka, poza którymi… świata nie widać. Niestety, w projektowaniu bądź co bądź efektownej obudowy ich szkieł zapomniano o zmniejszeniu przez to ich kubatury. W efekcie widziany z kabiny boczny profil zespolonych lusterek zajmuje dodatkowe pole widzenia kierowcy przez boczne okna, co stanowi niebezpieczeństwo dla niewidocznych wtedy dla niego przechodniów.

Zawsze do przodu
Pełna moc widlastego, sześciocylindrowego silnika, wynosząca 435 KM, dostępna jest nie od razu, bo dopiero przy 1800 obr./min. Za to moment obrotowy rzędu 2100 Nm już od nieco powyżej 1000 obr./min. Utrzymywanie poniżej tej minimalnej wartości prędkości obrotowej silnika jest nie tylko niekorzystne dla mechanizmów, ale też i niemożliwe, gdyż jednostka opada wówczas zupełnie z sił. Sposób oddawania mocy przez 16-biegową przekładnię manualną wymaga pracy od kierowcy i pilnowania wskazówki obrotomierza na prawie każdym z krótko zestopniowanych biegów. W istocie wystarczy zmiana przełożenia na wyższy przy każdorazowym osiągnięciu 1500 obr./min, jednak w warunkach terenowych z ładunkiem jest to zdecydowanie za wcześnie dla utrzymania ciągu. Tak scharakteryzowana praca silnika pochłania znaczne ilości paliwa i nie można się temu dziwić. Wynik prawie 30 l/100 km oraz 10 litrów więcej podczas jazdy z ładunkiem w terenie jest bardzo trudny do poprawienia. W zamian za to, dopóki twardość podłoża pozwoli, tego Actrosa nie można tak po prostu zakopać w terenie. Blokady międzyosiowe i mechanizmów różnicowych oraz międzymostowe w połączeniu z reduktorem zapobiegają utknięciu. Prześwit podwozia, zwrotność układu jezdnego i osłona podzespołów silnika mają również decydujące znaczenie w przydatności terenowej. Tak jak stosunkowo niewielkie gabaryty pojazdu. W codziennej eksploatacji Actros prowadzi się zaskakująco dobrze, zwłaszcza podczas jazdy z ładunkiem. Wrażliwość na koleiny maleje z każdą dodatkową toną ładunku, podobnie jak sztywność zawieszenia. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, trzeba było poważnie podejść do europejskich wymogów dotyczących norm czystości spalin. Testowy egzemplarz wyposażono w silnik Euro 5 z instalacją AdBlue.

Pod pełną kontrolą
Prezentowany pojazd wyposażono w system FleetBoard. Składa się on z aplikacji do zarządzania i analizowania operacji floty przystosowanych do iPhone’a i iPada. Umożliwia całodobową kontrolę nad pojazdem oraz przeprowadzanie analizy operacyjnej każdego kursu. System powstał w odpowiedzi na potrzeby operatorów flot, którzy – aby analizować całodobową kontrolę nad efektywnością kosztową – potrzebują stałej komunikacji z każdym pojazdem. FleetBoard transmituje informacje o pojeździe i przebiegu kursu przez sygnał radiowy w czasie, gdy pojazd jest w drodze. Na podstawie tych danych, program komputerowy pozwala na oszacowanie kosztów zużycia benzyny i serwisowania. Co więcej, usługa pozwala na zintegrowaną kontrolę pracy kierowcy i pojazdu w ramach najbardziej skomplikowanych operacji. Gdziekolwiek pojazdy się znajdują, aplikacja zarządzania flotą dostarcza informacji o przebiegu kursu, jego zgodności z rozkładem i o ewentualnych działaniach, które należy podjąć. Za pośrednictwem FleetBoard dyspozytorzy mogą wysyłać kierowcom wiadomości tekstowe, umożliwiając im szybkie przyjmowanie zleceń, zachowując kontrolę nad pozostałym czasem za kółkiem. System umożliwia korzystanie z wszelkich instrukcji, raportów i wiadomości.

Wszechstronny
Na uwagę zasługuje również zainstalowana na prezentowanym Actrosie zabudowa – wywrotka rodzimej produkcji, bo firmy KH Kipper z Kielc. Jej przemyślana konstrukcja umożliwia dwustronny wyładunek. Dodatkowa, boczna burta wyładowcza otwierana jest hydraulicznie za pomocą oddzielnej dźwigni w kabinie. Rozwiązanie to sprawdza się na przykład przy bocznym zasypywaniu wykopów przy drogach i wszędzie tam, gdzie występuje ograniczona możliwość manewrowania ciężarówką. Dodatkową zaletą jest to, że otwierana w dół burta zapobiega podsypywaniu ładunku pod koła.

Po co 6x6?
Poczucie prowadzenia tego Mercedesa jako ciężarówki o wiele mniejszej, niż jest w rzeczywistości, towarzyszy kierującemu przez cały czas jazdy. Sekret tkwi w dużej mocy dostępnej w każdej chwili. Mocy, którą można mieć już po lekkim naciśnięciu pedału gazu i która w sposób stanowczy targnie tonami masy wywrotki wraz z jej ładunkiem na każdego rodzaju nawierzchni. Rozważając chęć uzupełnienia floty pojazdów o auta budowlane, wypada dokładnie przewidzieć najczęstsze warunki ich eksploatacji. Jeśli będą w większości jeździły w tak trudnym terenie jak ten, na którym testowaliśmy Actrosa, warto wybrać samochody z napędem wszystkich osi. Ich wyższa cena zakupu szybko zrekompensuje się niemal nieograniczoną mobilnością w każdych warunkach terenowych. A przy tym mocna, dostosowana do takiego traktowania auta konstrukcja rokuje długą i bezawaryjną eksploatację.